گردشگری داوطلبانه چیست و چه مزایایی دارد؟

مشکلات مدرن، راه‌حل‌های مدرن را می‌طلبد. یکی از مسائل مهم در گردشگری بخش هزینه سفر است که برخی به دلیل بالا بودن هزینه سفر به شهرهای دیدنی جهان، امکان سفر به آن‌ها را ندارند. گردشگری داوطلبانه یکی از راه‌حل‌های این مشکل است. گردشگری داوطلبانه شکل نسبتا جدیدی از انواع گردشگری است که شخص به صورت داوطلبانه برای برخی از کارها که توسط میزبان تعیین می‌شود اقدام می‌کند. در این مطلب می‌خواهیم بگوییم گردشگری داوطلبانه چیست و چه فوایدی دارد؟ با مجله متین آباد همراه باشید.

گردشگری داوطلبانه چیست؟

گردشگری داوطلبانه یا “Voluntourism“، یکی از انواع گردشگری جدید و محبوب در دنیای توریسم است که ترکیبی از سفر و فعالیت‌های داوطلبانه است. این نوع گردشگری به مسافران این امکان را می‌دهد که علاوه بر لذت بردن از مناظر و فرهنگ‌های جدید، به جامعه‌ها و محیط زیست محلی نیز کمک کنند. مفهوم گردشگری داوطلبانه، مزایا و چالش‌های آن، و نکاتی برای داشتن تجربه‌ای مثبت و تاثیرگذار را در ادامه با شما بررسی می‌کنیم.

گردشگری داوطلبانه از دو کلمه انگلیسی Voluntary + Tourism تشکیل شده است. در واقع گردشگری داوطلبانه به معنای شرکت در پروژه‌های اجتماعی، فرهنگی یا محیط زیستی در طول سفر است. این پروژه‌ها ممکن است شامل آموزش کودکان در مناطق محروم، ساخت مدرسه، حفاظت از حیات وحش، چیدن میوه از باغ یا کمک به احیای محیط زیست باشد. گردشگران داوطلب اغلب هزینه سفر و اقامت خود را پرداخت می‌کنند، اما در عوض فرصتی منحصر به فرد برای ایجاد تغییر مثبت در جامعه مقصد دارند، اما در برخی مواقع میزبان هزینه اقامت را می‌پردازد و در عوض از شما کارهایی مشخص را درخواست می‌کند.

تاریخچه گردشگری داوطلبانه

ریشه‌های گردشگری داوطلبانه به دهه ۱۹۶۰ بازمی‌گردد، زمانی که سازمان‌هایی مانند “صلح سبز” و “سپاه صلح” یا “کلاه‌سفیدها” برنامه‌هایی برای فعالیت‌های داوطلبانه بین‌المللی ارائه کردند. با گذشت زمان و گسترش اینترنت، افراد بیشتری به این نوع گردشگری دسترسی پیدا کردند و امروزه صدها سازمان در سراسر جهان چنین خدماتی را ارائه می‌دهند. تفاوتی ندارد شما به چه حوزه‌ای علاقه‌مند هستید، همیشه برنامه‌ای برای گردشگری داوطلبانه وجود دارد که شما را سر ذوق بیاورد.

چرا گردشگری داوطلبانه محبوب است؟

در هسته اصلی سفر به جاهای ناشناخته و شهرها و کشورهای دیگر چند اصل همیشه ثابت است. در قدیم می‌گفتند سفرها باید رفت تا پخته شود خامی که دقیقا به یادگیری، کوشش و تلاش، ارتباط و گسترش مهارت انسانی اشاره دارد. گردشگری داوطلبانه برخی از مسائل اصلی گردشگری را حل می‌کند و تجربه‌ی سفری بی‌نظیر برای شما ایجاد می‌کند. به قول معروف انسان سفر می‌کند تا جاهای دیدنی جدید، مردمانی با فرهنگ جدید، غذاهای محلی و خوشمزه جدید را تست کند و در محیطی دیگر دور از محل امن خود به رشد و تعالی بپردازد. در زیر بخشی از علت‌های محبوبیت گردشگری داوطلبانه آمده است:

• احساس معنا و هدف: بسیاری از مردم به دنبال سفری فراتر از تفریح هستند. شرکت در پروژه‌های داوطلبانه می‌تواند حس رضایت و معنا به سفر اضافه کند.
• فرصت یادگیری: گردشگران می‌توانند مهارت‌های جدید یاد بگیرند، فرهنگ‌های مختلف را تجربه کنند و دیدگاه‌های تازه‌ای به دست آورند.
• ارتباط با جوامع محلی: این نوع گردشگری فرصتی برای برقراری ارتباط نزدیک با مردم محلی و درک عمیق‌تر از زندگی آن‌ها فراهم می‌کند.
• حفاظت از محیط زیست: بسیاری از پروژه‌های داوطلبانه مرتبط با مسائل محیط زیستی هستند و گردشگران می‌توانند به حفظ منابع طبیعی کمک کنند.

مزایای گردشگری داوطلبانه

گردشگری داوطلبانه کاملا یک معامله برد-برد میان میزبان و مهمان است. میزبانی که دوست دارد کمک کند دنیا جای بهتری برای موجودات کره زمین شود و مهمانی که دوست دارد علاوه بر سفر و تجربه‌های جدید در این هدف متعالی دست داشته باشد. در زیر لیست مزایای گردشگری داوطلبانه آمده است:

مزایا گردشگری داوطلبانه برای جوامع محلی

1. تقویت اقتصاد محلی: هزینه‌هایی که گردشگران صرف می‌کنند، به اقتصاد محلی کمک می‌کند.
2. انتقال دانش و مهارت: داوطلبان می‌توانند دانش و مهارت‌های خود را به افراد محلی منتقل کنند.
3. تقویت زیرساخت‌ها: پروژه‌های ساخت و ساز، مانند ساخت مدارس و مراکز بهداشتی، می‌تواند زیرساخت‌های جوامع را بهبود بخشد.

مزایا گردشگری داوطلبانه برای گردشگران

1. رشد شخصی: تجربه‌های داوطلبانه می‌تواند به توسعه فردی، افزایش اعتماد به نفس و تقویت مهارت‌های حل مسئله کمک کند.
2. ایجاد خاطرات ماندگار: شرکت در فعالیت‌های معنی‌دار، خاطراتی بی‌نظیر و ارزشمند به ارمغان می‌آورد.

از کجا پروژه گردشگری داوطلبانه پیدا کنیم؟

حال که یاد گرفتیم گردشگری داوطلبانه چیست؟ بیایید ببینیم از کجا می‌توانیم پروژه‌های داوطلبانه را پیدا کنیم و برای آن‌ها اقدام کنیم. برای پیدا کردن پروژه‌های مناسب گردشگری داوطلبانه، می‌توانید از وب‌سایت‌ها و سازمان‌های معتبر بین‌المللی استفاده کنید. سایت‌هایی مانند “Volunteer World”، “GoEco” و “Projects Abroad” اطلاعات کاملی درباره فرصت‌های موجود در سراسر جهان ارائه می‌دهند. همچنین، شبکه‌های اجتماعی و گروه‌های مرتبط می‌توانند منابع مفیدی برای ارتباط با دیگر داوطلبان و بررسی تجربه‌های آن‌ها باشند. پیش از انتخاب، تحقیق کافی درباره اهداف پروژه، تاثیرات آن و اعتبار سازمان مربوطه انجام دهید.

چگونه یک تجربه گردشگری داوطلبانه موفق داشته باشیم؟

با اینکه از مزایای بسیار خوب گردشگری داوطلبانه گفتیم، اما گردشگری داوطلبانه معایبی هم دارد. از این رو برای اینکه یک تجربه بی‌نظیر گردشگری داوطلبانه داشته باشید بهتر است نکات زیر را با دقت بخوانید و در انتخاب پروژه‌های داوطلبانه احتیاط لازم را به خرج دهید. برای داشتن تجربه‌ای مثبت و تاثیرگذار در گردشگری داوطلبانه، نکات زیر را در نظر بگیرید:

• تحقیق درباره سازمان: اطمینان حاصل کنید که سازمان مورد نظر معتبر است و پروژه‌های آن تاثیر مثبت و واقعی دارند.
• ‌انتخاب پروژه مناسب: پروژه‌ای را انتخاب کنید که با مهارت‌ها و علاقه‌های شما همخوانی داشته باشد.
• احترام به فرهنگ محلی: با آگاهی و احترام به ارزش‌ها و سنت‌های جامعه مقصد عمل کنید.
• ارزیابی تاثیرات: به تاثیرات بلندمدت پروژه‌ها بر جامعه محلی توجه کنید و از شرکت در پروژه‌هایی که ممکن است پیامدهای منفی داشته باشند، خودداری کنید.

گردشگری داوطلبانه در ایران

گردشگری داوطلبانه در ایران هم به صورت محدود در حال اجراست و برخی پروژه‌ها شامل جمع آوری زباله در جنگل‌ها، لایروبی سطح رودخانه‌ها و … وجود دارد که می‌توان در آن‌ها به صورت داوطلبانه شرکت کرد. معمولا ایرانیان برای پروژه‌های خارجی در کشورهای دیگر اقدام می‌کنند تا بتوانند با هزینه حداقلی سفر کنند و تجارب بهتر و جالب‌تری به دست بیاورند. پروژه‌های داخل ایران بسیار کم هستند و معمولا به صورت گسترده تبلیغات خاصی ندارند، به همین دلیل گردشگران خارجی یا دیجیتال نومدها با مشکلاتی برای سفر به ایران مواجه هستند.

نمونه‌هایی از پروژه‌های گردشگری داوطلبانه

برخی از فرصت‌های محبوب گردشگران داوطلبانه را در زیر گفتیم. همانطور که گفته شد در هر زمینه‌ای که تخصص دارید ممکن است پروژه‌ای برای این نوع گردشگری وجود داشته باشد، از نگه‌داری پانداها تا آموزش به کودکان و بزرگسالان.

حفاظت از لاک‌پشت‌های دریایی در کاستاریکا

گردشگران داوطلب در این برنامه می‌توانند به حفاظت از تخم‌های لاک‌پشت و بازگرداندن آن‌ها به دریا کمک کنند. این پروژه ممکن است از هنگام تخم ریزی لاک‌پشت‌ها در ساحل تا زمانی که لاک‌پشت‌های نوزاد به دریا بروند ادامه بیابد. این یک فرصت آشنایی بسیار خوب با محیط زیست ساحلی، آشنایی با دوزیستان مخصوصا لاک پشت و تعامل فرهنگی با کسانی که علایق مشابه با شما دارند است.

آموزش زبان انگلیسی در قاره آسیا

در کشورهای مانند تایلند، کامبوج، ویتنام و ژاپن و … بسیاری پروژه‌های داوطلبانه وجود دارد که در آن شما به کودکان یا بزرگسالان زبان انگلیسی یاد می‌دهید تا آن‌ها بتوانند در کار و زندگی موفق‌تر شوند. معمولا برای این پروژه‌ها کسانی که زبان مادریشان انگلیسی هست اولویت دارند اما بسیاری از ایرانیانی که زبان انگلیسی آن‌ها خوب بوده است برای این پروژه‌ها انتخاب شدند و به این کشورها سفر کردند چون سفر از آسیا به این کشورها سهولت دارد.

بازسازی مناطق آسیب دیده از بلایای طبیعی

هنگامی که سیل، زلزله و بلایای طبیعی و انسان مانند جنگ پیش می‌آید، سازمان‌های بین المللی با کمک گردشگری داوطلبانه به سرعت به یاری مصدومان می‌شتابد. داوطلبان می‌توانند در بازسازی خانه‌ها و زیرساخت‌ها در مناطقی که از زلزله، سیل یا دیگر بلایا آسیب دیده‌اند، مشارکت کنند یا در کارهای درمانی آسیب دیدگان شرکت داشته باشند.

نتیجه‌گیری

گردشگری داوطلبانه فرصتی استثنایی برای ترکیب عشق به سفر با تمایل به کمک به دیگران و حفاظت از محیط زیست. با این حال، برای داشتن تجربه‌ای مثبت و تاثیرگذار، انتخاب آگاهانه و مسئولانه بسیار مهم است. اگر با دقت و تحقیق کافی وارد این حوزه شوید، می‌توانید نه تنها به دیگران کمک کنید، بلکه خود نیز از لحاظ شخصی و فرهنگی رشد کنید.