در زمان‌های دور که شوفاژ و بخاری به شکل امروزی وجود نداشته است، کرسی وظیفه گرمایش خانه را بر عهده داشته است. کرسی در فرهنگ ایرانی جایگاه و نقش به‌سزایی را ایفا کرده است اما امروزه عده کمی از افراد از آن استفاده می‌کنند. از زمانی که این وسیله گرمایشی از خانه مادربزرگ‌ها و پدربزرگ‌هایمان برداشته شد، صفا و صمیمیت میان خانواده‌ها کمرنگ شد و افراد خانواده پراکنده شدند. اگر سن و سالتان کم است و نمی‌دانید کرسی چیست، انواع آن کدام است تا آخر این مطلب همراه ما باشید.
تاریخچه کرسی
همانطور که گفته شد کرسی از دیرباز در خانه‌های ایرانی وظیفه گرمایش را بر عهده داشته است، اما باید به این نکته توجه کنید که کرسی به قشر متمول جامعه تعلق نداشته است. در گذشته افراد ثروتمند با خرید چوب و سوزاندن آن در شومینه یا بخاری، خانه را گرم می‌کردند اما قشر متوسط و ضعیف جامعه توانایی خرید چوب نداشتند. به همین دلیل وسیله‌ای به نام کرسی اختراع شد تا این قشر بتواند با هزینه پایین با استفاده از ذغال یا چراغ نفتی خانه خود را گرم کنند.
بعد از اختراع این وسیله، آداب و فرهنگ کرسی نشینی در ایران به وجود آمد و این وسیله جای پای خودش را در مراسم‌هایی همچون شب یلدا محکم کرد تا کرسی یلدا سر زبان‌ها بیفتد. کرسی چهار طرف داشت و معمولا در وسط اتاق پذیرایی قرار می‌گرفت. بالاترین قسمت کرسی برای بزرگ خاندان یا پدر خانواده بود. نزدیک‌ترین مکان به درب خروجی یا درب آشپزخانه نیز به مادر خانواده تعلق می‌گرفت که غذا و وسایل پذیرایی را مهیا می‌کرد. فرزندان و مهمانان نیز اطراف کرسی قرار می‌گرفتند تا یک جمع تمام ایرانی اصیل را شکل دهند.
انواع کرسی
انواع کرسی برای مکان‌های مختلف و با سوخت‌های مختلف استفاده می‌شود، شما می‌توانید کرسی را انتخاب کنید که بهترین عملکرد را به شما بدهد، در زیر به انواع کرسی اشاره می‌کنیم:
کرسی نفتی
قدیمی‌ترین نوع کرسی، کرسی نفتی است. این کرسی در خاطرات کودکی بیشتر ایرانی‌هایی که امروزه 60 یا 70 سال دارند نقش مهمی داشته است. بسیاری از آن‌ها با گرمای کرسی نفتی گرم شدند و زیر نور چراغ گردسوز تکالیف مدرسه را انجام دادند. خاطرات این کرسی با آرزوهای بزرگ تنیده شده است.
کرسی ذغالی
نوع کلاسیک کرسی، کرسی ذغالی است. در قدیم از این نوع کرسی برای گرم کردن خانه در زمستان استفاده می‌شد. این نوع کرسی یکی از دلایل شاعر شدن شاعران ایرانی یا نقاش شدنشان است، چون با ذغال روی دیوار خانه شعرهای خود را می‌نوشتند تا از ذهنشان نرود یا نقاشی‌های سیاه قلم خود را بر روی دیوار می‌کشیدند تا صبح زود والدین خود را سورپرایز کنند. نوع ذغالی خطرات کمتری نسبت به نوع نفتی دارد.
کرسی برقی
استفاده از انرژی‌های تجدیدپذیر در عصر جدید، یک مسئله بزرگ جهانی است. کرسی برقی دقیقا شبیه کرسی ذغالی است، با این تفاوت که به جای ذغال که از منابع تجدیدناپذیر که برای کره زمین ضرر دارد، از هیتر برقی برای گرم کردن استفاده می‌کند. کرسی برقی دیگر مشکلات کرسی ذغالی و نفتی را ندارد و از امنیت بالایی برخوردار است. در این نوع دیگر خبری از خفگی با منواکسید کربن و آتش سوزی نیست و همه‌چیز شسته و رُفته است.
کرسی تاشو
این نوع کرسی برای کسانی است که عاشق کرسی هستند و دوست دارند کرسی خود را همه جا با خود ببرند، یا اینکه جای کافی برای گذاشتن دائمی کرسی در خانه را ندارند. کرسی تاشو اندازه یک چمدان سفری است، به همین دلیل بسیاری از افراد از این نوع استقبال می‌کنند. این نوع کرسی را می‌توان کرسی یلدا هم نام داد چون می‌توانید در شب یلدا سریع پهنش کنید و وسایل و خوراکی‌های یلدا را روی آن بچینید و تا صبح شب زنده داری کنید.
خطرات استفاده از کرسی
کرسی مانند دیگر وسایل گرمایشی خطراتی دارد که اگر نکات ایمنی را رعایت نکنید ممکن است دچار حادثه شوید. از مهمترین خطرات استفاده از کرسی مرگ خاموش است. مرگ خاموش به خفگی به وسیله منواکسید کربن می‌گویند. این مورد در کرسی‌هایی با سوخت ذغالی و نفتی بسیار دیده می‌شد. آتش سوزی، سوختگی از دیگر خطرات استفاده از کرسی است. البته باید توجه داشت با روی کار آمدن کرسی برقی بیشتر این خطرات حل شدند و شما مشکلی برای استفاده از کرسی نخواهید داشت، پس با خیال راحت دور کرسی جمع شوید و گل بگید و گل بشنوید!
نکات استفاده و خرید کرسی
برای استفاده یا خرید کرسی باید به نکاتی که در زیر آمدند توجه کنیم تا بتوانیم بهترین کرسی را برای خانه خود بخریم.
- تعداد نفرات و فضای اتاق: مهمترین چیزی که باید در خرید کرسی به آن توجه داشته باشید این است این کرسی را برای دورهمی چند نفره می‌خواهید. نکته دیگر فضای اتاقی‌ست که می‌خواهید کرسی را در آنجا بگذارید.
- سیستم گرمایش: سیستم گرمایشی کرسی‌ها با یکدیگر متفاوت است. سیستم گرمایش ذغالی، نفتی و برقی می‌تواند انتخاب شما باشد. مدل برقی از نظر ایمنی خطر کمتری دارد اما اگر حس نوستالژی کرسی را می‌خواهید نوع ذغالی مناسب است.
- ارتفاع کرسی: ارتفاع کرسی بسیار مهم است. اگر ارتفاع کمی داشته باشد نمی‌توانید به زیر آن بروید و اگر ارتفاع بلندی داشته باشد گرما از زیرش هدر می‌رود. ارتفاع کرسی باید حدود 3 وجب از سطح زمین باشد.
- کرسی دائمی یا موقتی: آیا کرسی می‌خواهید که در طول زمستان در خانه شما باشد یا فقط آن را برای روزهای دورهمی می‌خواهید؟ به این نکته توجه داشته باشید.
کرسی و اکو کمپ متین آباد
برخی از واحدهای اقامتی در اکوکمپ متین آباد در زمستان به کرسی مجهز می‌شوند و حال و هوای نوستالژی را برای شما به وجود می‌آورند. برای مثال ترکیب کومه کفخواب که یک خانه کاهگلی نقلی است با کرسی گرم و چای داغ، تجربه‌ای‌ست که دوست دارید در شب یلدا داشته باشید.اگر شما هم دوست دارید این حس را در طول زمستان تجربه کنید، برای رزرو اقامتگاه کاشان یکی از واحدهای اقامتی که به کرسی مجهز است را رزرو کنید و آن حس نوستالژی و خاطرات کودکی خود را بازگردانید.
